Προληπτικές καλύψεις οπών - σχισμών (pit and fissure sealants)
Τα δόντια στη μασητική τους επιφάνεια αποτελούνται από οπές και σχισμές – αύλακες. Τα πρώτα μόνιμα δοντάκια (οι εξαρίτες) αλλά και οι δεύτεροι μόνιμοι γομφίοι που εμφανίζονται έως τα 13 έτη περίπου, έχουν ιδιαίτερες βαθιές αύλακες και βοθρία, και αυτό τα κάνει εξαιρετικά ευάλωτα στην τερηδόνα, αφού εκεί παραμένουν τροφές με σάκχαρα και οξέα που διαβρώνουν την επιφάνεια του δοντιού και δημιουργούν το κατάλληλο υπόστρωμα για την ανάπτυξη της τερηδόνας.
Ένα πολύ σημαντικό όπλο στον αγώνα για την πρόληψη της τερηδόνας στο παιδικό στόμα, είναι οι καλύψεις οπών και σχισμών (sealants).
Πρόκειται για μια απλή και ασφαλή μέθοδο κατά την οποία καλύπτουμε τις οπές και τις σχισμές – αύλακες των οπίσθιων δοντιών με άχρωμες ή λευκές επιστρώσεις από λεπτόρρευστη ρητίνη, στα παιδιά το περιγράφουμε σαν ένα πέρασμα με διαφανές βερνίκι.
Η εφαρμογή των sealants στις μασητικές επιφάνειες των οπίσθιων δοντιών κυρίως των μονίμων, συνιστάται να γίνεται όσο πιο σύντομα μετά την ανατολή τους στο παιδικό στόμα, έτσι ώστε το δόντι να είναι καινούργιο, υγιές ‘’καθαρό’’ και να παραμένει έτσι και στο ενήλικο στόμα μας.
Καλό είναι, να τοποθετηθούν επίσης στους 2ους μόνιμους γομφίους, που εμφανίζονται στα 12 περίπου έτη και αποτελούν το τελευταίο μόνιμο δόντι που εμφανίζεται στην εφηβεία.
Αυξημένο τερηδονικό κίνδυνο, εμφανίζουν επίσης τα πίσω παιδικά δόντια (νεογιλοί γομφίοι, ‘’παιδικοί τραπεζίτες’’) στην ηλικία των 3 – 5 ετών, ιδιαίτερα σε παιδιά με διατροφή πλούσια σε σάκχαρα ή υδατάνθρακες, ή παιδιά που θηλάζουν ακόμα (τερηδόνα του μπιμπερό) οπότε επιλεκτικά συστήνεται η εφαρμογή προληπτικών καλύψεων, σε αυτή την ομάδα των παιδιών.
Πολυάριθμες έρευνες δείχνουν ότι οι προληπτικές καλύψεις διαρκούν πολλά χρόνια (πάνω από 5 χρόνια) εφόσον τοποθετήθηκαν σωστά.
Το κόστος εφαρμογής τους είναι μικρότερο από μια κανονική έμφραξη (σφράγισμα).
Σ’αυτό πρέπει να συνυπολογισθεί το γεγονός ότι εξασφαλίζει ένα δόντι υγιές για πολλά χρόνια χωρίς να χρειάζεται κάποια άλλη οδοντιατρική θεραπεία.
Η διαδικασία είναι εύκολη και ολοκληρώνεται σε μια επίσκεψη στο οδοντιατρείο.
Σε κάθε περίπτωση όμως ελέγχονται και διορθώνονται τυχόν φθορές, αν χρειαστεί στον 6μηνιαίο απαραίτητο έλεγχο από τον παιδοδοντίατρο, οπότε η προστασία τους ισχύει για πολύ περισσότερα χρόνια.
Η αποτελεσματικότητα όσον αφορά την προστασία που προσφέρουν οι καλύψεις εφόσον παραμείνουν στη θέση τους είναι 100%. Επειδή καμιά φορά μπορεί να τριφτούν από το δόντι με το χρόνο, είναι καλό να ελέγχονται τακτικά και να αξιολογείται η συμπλήρωσή τους.
Τα sealants είναι ό,τι καλύτερο έχουμε αυτή τη στιγμή για την πρόληψη της τερηδόνας κυρίως για τα μόνιμα δόντια στο παιδικό στόμα με απώτερο στόχο να παραμείνουν υγιή δόντια στο στόμα του ενήλικου πλέον ατόμου.
Οι προληπτικές καλύψεις (sealants) πρέπει να είναι μέρος ενός προληπτικού προγράμματος παράλληλα με τη χρήση φθοριούχου οδοντόκρεμας, οδηγίες βουρτσίσματος και τακτική επίσκεψη στον παιδοδοντίατρο, για ολοκληρωμένη προστασία από την τερηδόνα.