Η λεύκανση στα δόντια παιδιών και εφήβων
Η Λεύκανση Στα Δόντια Παιδιών Και Εφήβων
Τα νέα κοινωνικά δεδομένα περί αισθητικής έχουν μειώσει σημαντικά το ηλιακό όριο εφαρμογής τεχνικών λεύκανσης των δοντιών . Το αποτέλεσμα είναι ολοένα πιο συχνά να τίθεται το ερώτημα του αν είναι εφικτή η διαδικασία της λεύκανσης σε μεμονωμένα δυσχρωμικά δόντια παιδιών αλλά και η γενικότερη αντιμετώπιση του χαμογέλου σε εφήβους.
Η παρουσία δυσχρωμικών δοντιών στο χαμόγελο δημιουργεί συχνά μεγάλες συναισθηματικές και κοινωνικές ανασφάλειες σε παιδιά και εφήβους. Παράλληλα τα σύγχρονα αισθητικά πρότυπα δημιουργούν υπερβολικές απαιτήσεις για << λευκό χαμόγελο>> τόσο στα παιδιά όσο και στους γονείς τους. Δηλωτικό του γεγονότος αυτού αποτελούν στοιχεία σχετικής μελέτης που πραγματοποιήθηκε σε 2495 παιδιά ηλικίας10-15ετών ,το 32% των οποίων δεν ήταν ικανοποιημένο με το χρώμα των δοντιών τους ενώ το 19% των γονιών τους δεν είχαν αντίρρηση με αυτό, οι δε οδοντίατροι που ερωτήθηκαν σχετικά, συμφώνησαν μόνο για το 9% των περιπτώσεων όπου αναζητείτο αλλαγή χρώματος.
Στις μέρες μας η μόδα και τα νέα κοινωνικά πρότυπα όπως η συνεχής και η ανεμπόδιστη πρόσβαση παιδιών κι εφήβων στο διαδίκτυο και τα μέσα μαζικής ενημέρωσης ,επιφέρει καταιγισμό διαφημιστικής προβολής προϊόντων λεύκανσης που υπόσχονται γρήγορα και αποτελεσματικά <<αστραφτερό χαμόγελο>>.
Αν και τα λευκαντικά υλικά που κυκλοφορούν σε παγκόσμιο επίπεδο, αλλα και οι προτεινόμενες τεχνικές εφαρμογής τους, συστήνονται ως ασφαλή (από ADA, US Food & Drug Administration και Εθνικούς Οργανισμούς Φαρμάκων και Τροφίμων), η ιδιομορφία των νεογιλών δοντιών όσον αφορά στη δομή τους σε σχέση με αυτή των μονίμων , επιβάλλει τον προσεκτικό χειρισμό του θέματος.
Στη διεθνή βιβλιογραφία ωστόσο υπάρχουν κλινικές μελέτες για λευκαντικές διαδικασίες σε δόντια παιδιών και εφήβων, ενώ παράλληλα εγείρονται πολλά ερωτηματικά σχετικά με την ασφάλεια των τεχνικών αυτών σε νεαρά άτομα.
Οι δυσχρωμίες στα δόντια παιδιών και εφήβων μπορεί να είναι :
Δηλαδή να προέρχονται από διατροφικές συνήθειες, κάπνισμα ,κακή στοματική υγιεινή, ή χορήγηση φαρμάκων.
Επίσης πολλές φορές χρωμόφιλοι μικροοργανισμοι έχουν εντοπιστεί στο στόμα των παιδιών εξαιτίας της δράσης τους προκύπτουν συγκεκριμένων αποχρώσεων (χρωστικές) στίγματα ανάλογα με το επίπεδο στοματικής υγιεινής που εφαρμόζεται κάθε φορά.
Για παράδειγμα πράσινου και πορτοκαλί χρώματος στίγματα εντοπίζονται στις οδοντικές επιφάνειες παιδίων με κακά στοματική υγιεινή, ενώ μαύρα/καφέ στίγματα σε παιδιά με καλή στοματική υγιεινή και χαμηλό τερηδονικό δείκτη.
Οι δυσχρωμίες αυτές μπορεί να απομακρυνθούν εύκολα με τη διαδικασία καθαρισμού και στίλβωσης που γίνονται στο ιατρείο.
Δηλαδή να είναι γενετικά κληρονομούμενες ή επίκτητες από υλικά και φαρμακευτικές ουσίες, όπως η υπερβολική δόση φθορίου, οι τετρακυκλίνες, η μινοκυκλίνη, και η κιπροφλοξασίνη. Μπορεί να είναι σε ένα δόντι μενονομένα ή σε ολόκληρο τον οδοντικό φραγμό.
Επίκτητες αλλαγές χρώματος μπορεί να προκληθούν και μετά την αφαίρεση ορθοδοντικών αγκυλίων, δακτυλίων και μηχανημάτων, τα οποία επικολλώνται στα δόντια για μεγάλο χρονικό διάστημα, στις περιπτώσεις αυτές, συνήθως οι χρωματικές αλλαγές εμφανίζονται με τη μορφή λευκών κηλίδων.
Στη διεθνή βιβλιογραφία είναι περιορισμένα τα στοιχεία που τεκμηριώνουν τη μεθοδολογία αλλαγής χρώματος και την επίδραση των λευκαντικών υλικών στη μικτή οδοντοφυϊα (νεογιλη και μόνιμη)που φέρει εξωγενείς ή ενδογενείς δυσχρωμίες όπως και στα δυσχρωμικά δόντια εφήβων και νεαρών ατόμων εώς 18 ετών.
Η διαφορετική ωστόσο δομή των δοντιών σε αυτές τις ηλικίες , το μικρότερο πάχος του στρώματος οδοντίνης, αλλά και των μεγάλων πολφικών θαλάμων των δοντιών ,φαίνεται ότι απαιτεί διαφορετική αντιμετώπιση όσον αφορά τις τεχνικές λεύκανσης ,όπου αυτές ενδείκνυται να χρησιμοποιηθούν.
Κατόπιν εργαστηριακών και κλινικών μελετών καθώς και την επιστημονική μελέτη της σχετικής βιβλιογραφίας, που αφορούν πρωτοκόλλα λεύκανσης και αισθητικής αντιμετώπισης δυσχρωμικών προβλημάτων των παιδιών και εφήβων, προέκυψαν δεδομένα που αξιολογήθηκαν και διαμόρφωσαν τα πρωτόκολλα που εφαρμόζονται για τις ακόλουθες ηλικιακές ομάδες.
Για την πρώτη ομάδα που περιλαμβάνει παιδιά ηλικίας α) 7-9ετών και β) 10-12ετών αν και δεν απαγορεύεται η λεύκανση , δεν συστήνεται για τη νεογιλή ή μικτή οδοντοφυΐα.
Για τη δεύτερη ομάδα που περιλαμβάνει παιδιά ηλικιακής ομάδας γ)13-15ετων και 16-18 ετών ,συστήνονται ήπιες συγκεντρώσεις λευκαντικών προϊόντων (10-16% υπεροξειδίου του καρβαμιδίου για 15-30 ημέρες, καθώς και φαρμακευτικά λευκαντικά προϊόντα τύπου οδοντόπαστας, βερνικιού ή αυτοκόλλητων ταινιών.
Τέλος η λεύκανση σε υγιείς εφήβους είναι μια διαδικασία που απαιτεί συγκεκριμένη εκτίμηση κάθε περιστατικού ,καθώς και εκτίμηση των παραγόντων όπως η στοματική υγιεινή ,η γενικότερη συμπεριφορά συνεργασίας του εφήβου με τον οδοντίατρο, καθώς και η ηλικία της πρώτης αισθητικής αντιμετώπισης του περιστατικού.
Συμπερασματικά μπορούμε να πούμε ότι οι τεχνικές λεύκανσης με ήπιες συγκεντρώσεις λευκαντικών προϊόντων μπορεί να χρησιμοποιηθούν για την αλλαγή του χρώματος μεμονωμένων δοντιών σε παιδιά και των μονίμων φραγμών σε εφήβους ,μετά από αυστηρή επιλογή του περιστατικού.
Πηγή: Επιστημονικό Περιοδικό: Παιδοδοντία τεύχος 26-Ελληνική Παιδοδοντική Εταιρεία
